วันà¸à¸²à¸ªà¸²à¸¬à¸«à¸šà¸¹à¸Šà¸²à¹„ด้รับà¸à¸²à¸£à¸¢à¸à¸¢à¹ˆà¸à¸‡à¹€à¸›à¹‡à¸™à¸§à¸±à¸™à¸ªà¸³à¸„ัà¸à¸—างพระพุทธศาสนา เนื่à¸à¸‡à¸ˆà¸²à¸à¹€à¸«à¸•ุà¸à¸²à¸£à¸“์สำคัà¸à¸—ี่เà¸à¸´à¸”ขึ้นเมื่ภ45 ปี à¸à¹ˆà¸à¸™à¸žà¸¸à¸—ธศัà¸à¸£à¸²à¸Š ในวันขึ้น 15 ค่ำ เดืà¸à¸™ 8 คืà¸à¸§à¸±à¸™à¸à¸²à¸ªà¸²à¸¬à¸«à¸›à¸¸à¸£à¸“มีดิถี หรืà¸à¸§à¸±à¸™à¹€à¸žà¹‡à¸à¹€à¸”ืà¸à¸™à¸à¸²à¸ªà¸²à¸¬à¸«à¸°[2] ณ ป่าà¸à¸´à¸ªà¸´à¸›à¸•นมฤคทายวัน เมืà¸à¸‡à¸žà¸²à¸£à¸²à¸“สี à¹à¸„ว้นà¸à¸²à¸ªà¸µ à¸à¸±à¸™à¹€à¸›à¹‡à¸™à¸§à¸±à¸™à¸—ี่พระพุทธเจ้าทรงà¹à¸ªà¸”งปà¸à¸¡à¹€à¸—ศนาคืภธัมมจัà¸à¸à¸±à¸›à¸›à¸§à¸±à¸•ตนสูตรà¹à¸à¹ˆà¸›à¸±à¸à¸ˆà¸§à¸±à¸„คีย์[3]
à¸à¸²à¸£à¹à¸ªà¸”งธรรมครั้งนั้นทำให้พราหมณ์โà¸à¸“ฑัà¸à¸à¸° 1 ในปัà¸à¸ˆà¸§à¸±à¸„คีย์ ประà¸à¸à¸šà¸”้วย โà¸à¸“ฑัà¸à¸à¸° วัปปะ ภัททิยะ มหานามะ à¹à¸¥à¸°à¸à¸±à¸ªà¸ªà¸Šà¸´ เà¸à¸´à¸”ความเลื่à¸à¸¡à¹ƒà¸ªà¹ƒà¸™à¸žà¸£à¸°à¸˜à¸£à¸£à¸¡à¸‚à¸à¸‡à¸žà¸£à¸°à¸žà¸¸à¸—ธเจ้า จนได้ดวงตาเห็นธรรมหรืà¸à¸šà¸£à¸£à¸¥à¸¸à¹€à¸›à¹‡à¸™à¸žà¸£à¸°à¸à¸£à¸´à¸¢à¸šà¸¸à¸„คลระดับโสดาบัน ท่านจึงขà¸à¸à¸¸à¸›à¸ªà¸¡à¸šà¸—ในพระธรรมวินัยขà¸à¸‡à¸žà¸£à¸°à¸žà¸¸à¸—ธเจ้า ด้วยวิธีเà¸à¸«à¸´à¸ ิà¸à¸‚ุà¸à¸¸à¸›à¸ªà¸±à¸¡à¸›à¸—า พระà¸à¸±à¸à¸à¸²à¹‚à¸à¸“ฑัà¸à¸à¸°à¸ˆà¸¶à¸‡à¸à¸¥à¸²à¸¢à¹€à¸›à¹‡à¸™à¸žà¸£à¸°à¸ªà¸²à¸§à¸à¹à¸¥à¸°à¸ ิà¸à¸©à¸¸à¸à¸‡à¸„์à¹à¸£à¸à¹ƒà¸™à¹‚ลภà¹à¸¥à¸°à¸—ำให้ในวันนั้นมีพระรัตนตรัยครบà¸à¸‡à¸„์สามบริบูรณ์เป็นครั้งà¹à¸£à¸à¹ƒà¸™à¹‚ลภคืภมีทั้งพระพุทธเจ้า พระธรรม à¹à¸¥à¸°à¸žà¸£à¸°à¸ªà¸‡à¸†à¹Œ ด้วยเหตุนี้จึงทำให้วันนี้ถูà¸à¹€à¸£à¸µà¸¢à¸à¸§à¹ˆà¸² "วันพระธรรม" หรืภวันพระธรรมจัà¸à¸£ à¸à¸±à¸™à¹„ด้à¹à¸à¹ˆà¸§à¸±à¸™à¸—ี่ล้à¸à¹à¸«à¹ˆà¸‡à¸žà¸£à¸°à¸˜à¸£à¸£à¸¡à¸‚à¸à¸‡à¸žà¸£à¸°à¸žà¸¸à¸—ธเจ้าได้หมุนไปเป็นครั้งà¹à¸£à¸ à¹à¸¥à¸° "วันพระสงฆ์" คืà¸à¸§à¸±à¸™à¸—ี่มีพระสงฆ์เà¸à¸´à¸”ขึ้นเป็นครั้งà¹à¸£à¸ à¹à¸¥à¸°à¸ˆà¸±à¸”ว่าเป็น"วันพระรัตนตรัย" à¸à¸µà¸à¸”้วย
เดิมนั้นไม่มีà¸à¸²à¸£à¸›à¸£à¸°à¸à¸à¸šà¸žà¸´à¸˜à¸µà¸à¸²à¸£à¸šà¸¹à¸Šà¸²à¹ƒà¸™à¹€à¸”ืà¸à¸™ 8 หรืà¸à¸§à¸±à¸™à¸à¸²à¸ªà¸²à¸¬à¸«à¸šà¸¹à¸Šà¸²à¹ƒà¸™à¸›à¸£à¸°à¹€à¸—ศพุทธเถรวาทมาà¸à¹ˆà¸à¸™ จนมาในปี พ.ศ. 2501 à¸à¸²à¸£à¸šà¸¹à¸Šà¸²à¹ƒà¸™à¹€à¸”ืà¸à¸™ 8 หรืà¸à¸§à¸±à¸™à¸à¸²à¸ªà¸²à¸¬à¸«à¸šà¸¹à¸Šà¸²à¸ˆà¸¶à¸‡à¹„ด้เริ่มมีขึ้นในประเทศไทย ตามที่คณะสังฆมนตรี ได้à¸à¸³à¸«à¸™à¸”ให้วันนี้เป็นวันสำคัà¸à¸—างพระพุทธศาสนาขà¸à¸‡à¸›à¸£à¸°à¹€à¸—ศไทยà¸à¸¢à¹ˆà¸²à¸‡à¹€à¸›à¹‡à¸™à¸—างà¸à¸²à¸£à¹€à¸¡à¸·à¹ˆà¸ พ.ศ. 2501 โดยคณะสังฆมนตรีได้มีมติให้เพิ่มวันà¸à¸²à¸ªà¸²à¸¬à¸«à¸šà¸¹à¸Šà¸²à¹€à¸›à¹‡à¸™à¸§à¸±à¸™à¸ªà¸³à¸„ัà¸à¸—างศาสนาพุทธในประเทศไทย ตามคำà¹à¸™à¸°à¸™à¸³à¸‚à¸à¸‡ พระธรรมโà¸à¸¨à¸²à¸ˆà¸²à¸£à¸¢à¹Œ (ชà¸à¸š à¸à¸™à¸¸à¸ˆà¸²à¸£à¸µ)[4] โดยคณะสังฆมนตรีได้à¸à¸à¸à¹€à¸›à¹‡à¸™à¸›à¸£à¸°à¸à¸²à¸¨à¸ªà¸³à¸™à¸±à¸à¸ªà¸±à¸‡à¸†à¸™à¸²à¸¢à¸à¹€à¸¡à¸·à¹ˆà¸à¸§à¸±à¸™à¸—ี่ 14 à¸à¸£à¸à¸Žà¸²à¸„ม พ.ศ. 2501[5] à¸à¸³à¸«à¸™à¸”ให้วันà¸à¸²à¸ªà¸²à¸¬à¸«à¸šà¸¹à¸Šà¸²à¹€à¸›à¹‡à¸™à¸§à¸±à¸™à¸ªà¸³à¸„ัà¸à¸—างพุทธศาสนาพร้à¸à¸¡à¸—ั้งà¸à¸³à¸«à¸™à¸”พิธีà¸à¸²à¸ªà¸²à¸¬à¸«à¸šà¸¹à¸Šà¸²à¸‚ึ้นà¸à¸¢à¹ˆà¸²à¸‡à¹€à¸›à¹‡à¸™à¸—างà¸à¸²à¸£à¹€à¸›à¹‡à¸™à¸„รั้งà¹à¸£à¸à¹ƒà¸™à¸›à¸£à¸°à¹€à¸—ศไทย โดยมีพิธีปà¸à¸´à¸šà¸±à¸•ิเทียบเท่าà¸à¸±à¸šà¸§à¸±à¸™à¸§à¸´à¸ªà¸²à¸‚บูชาà¸à¸±à¸™à¹€à¸›à¹‡à¸™à¸§à¸±à¸™à¸ªà¸³à¸„ัà¸à¸—างพระพุทธศาสนาสาà¸à¸¥
à¸à¸¢à¹ˆà¸²à¸‡à¹„รà¸à¹‡à¸•าม วันà¸à¸²à¸ªà¸²à¸¬à¸«à¸šà¸¹à¸Šà¸²à¸–ืà¸à¹€à¸›à¹‡à¸™à¸§à¸±à¸™à¸ªà¸³à¸„ัà¸à¸—ี่à¸à¸³à¸«à¸™à¸”ให้à¸à¸±à¸šà¸§à¸±à¸™à¸«à¸¢à¸¸à¸”ขà¸à¸‡à¸£à¸±à¸à¹€à¸žà¸µà¸¢à¸‡à¹à¸•่ในประเทศไทยเท่านั้น ส่วนในต่างประเทศที่นับถืà¸à¸žà¸¸à¸—ธศาสนานิà¸à¸²à¸¢à¹€à¸–รวาทà¸à¸·à¹ˆà¸™ ๆ ยังไม่ได้ให้ความสำคัà¸à¸à¸±à¸šà¸§à¸±à¸™à¸à¸²à¸ªà¸²à¸¬à¸«à¸šà¸¹à¸Šà¸²à¹€à¸—ียบเท่าà¸à¸±à¸šà¸§à¸±à¸™à¸§à¸´à¸ªà¸²à¸‚บูชา
|